Een jaar of 14 was ik, toen ik kapitein Günther Prien leerde kennen, de ‘held van Scapa Flow’, dankzij een bouwpakket. Meer dan 40 jaar later kruiste Günther Prien weer mijn pad. Ook Cor Beekman had de man leren kennen.  Nou ja, hij heeft het nooit geweten, maar hij stierf door de daden van de duitse duikbootkapitein.

Van mijn ouders kreeg ik een bouwpakket van een onderzeeboot. Ik had dat op mijn verlanglijstje staan, na al die vliegtuigen wou ik eens iets bijzonders. Bij een speelgoedwinkel in Hendrik Ido Ambacht werd een model gevonden van een opengewerkt exemplaar. Dat was nog bijzonderder, zo kon je binnenin de duikboot kijken. Het was de U-47 van kapitein Günther Prien.

Op de doos stond de uitleg en ook wie de kapitein was geweest van deze U-47. Een foto van een sympathieke man vergezelde het tekstje. Sindsdien was Günther Prien een bekende van mij.
Na al die jaren heb ik het model nog steeds. Wat gehavend, dat wel.

een duikboot is geen onderzeeër
Overigens is er een verschil tussen een duikboot en een onderzeeër. Een duikboot verplaatst zich voornamelijk boven water en gaat pas onder water om aan tegenstanders  te ontsnappen of voor het aangaan van een aanval. Tot aan het eind van de Tweede Wereldoorlog was dit de gewone werkwijze voor duikboten. De topsnelheid was aan de oppervlakte doorgaans groter dan onder water. De U-boot is een typisch voorbeeld van een duikboot.

Een onderzeeboot blijft langer onder water en komt aan de oppervlakte zodra dat nodig is. Dit werd pas mogelijk door de toepassing van een snuiverinstallatie, al in 1939. Daar de Nederlandse marine de eerste was die de snuiver toepaste, is zij dit onderscheid – elders onbekend – gaan maken. Handig om te weten.

de praktijk
In de vroege uren van 26 februari 1941, net na middernacht, werd het konvooi waarin de Beursplein voer, aangevallen. Vier schepen werden getorpedeerd door een U-boot. De U-47. De boot van kapitein Günther Prien. Hij was degene die verantwoordelijk was voor de aanval op konvooi OB-290 en de positie daarvan doorgaf, waarna bommenwerpers tegen de avond nog eens zeven schepen tot zinken brachten. Het was de ‘meest succesvolle duitse luchtoperatie’ tegen schepen op de Atlantic.